دانلود کتاب کاربرد ید پایدار در رخدادهای هسته‌ای

کتاب کاربرد ید پایدار در رخدادهای هسته‌ای نوشته‌ی ایرج نبی پور و مجید اسدی مواردی از جمله "اﺛﺮات زﯾﺎن‌آ‌ور ﯾﺪ ﭘﺎﯾﺪار"، "ﮐﻨﺶ‌ﻫﺎی ﺣﻔﺎﻇﺘﯽ ﭘﺮﺷﺘﺎب و ﮐﻨﺶ‌ﻫﺎی روﯾﺎروی"،‌ "ﺧﻄﺮ ﭘﺮﺗﻮﮔﯿﺮی ﺑﺎ ﯾُﺪ رادﯾﻮاﮐﺘﯿﻮ" و "اﻧﺒﺎرﺳﺎزی، ﭘﯿﺶﭘﺨﺶ و ﭘﺨﺶ ﻗﺮص ﯾُﺪ ﭘﺎﯾﺪار" را مورد بحث و بررسی قرار می‌دهد.

امروزه از انرژی هسته‌ای و مواد رادیواکتیو در پزشکی، صنعت، کشاورزی و تحقیقات استفاده می‌شود. با تمام تدابیر ایمنی و رعایت استانداردهای بین‌المللی، تاکنون جهان شاهد ده‌ها مورد سانحه پرتویی بوده است. جمهوری اسلامی ایران، پرشتاب به سوی تکنولوژی هسته‌ای گام بر می‌دارد و از این رو، آشنایی با ابعاد یک حادثه‌ی هسته‌ای و آمادگی و پاسخ پزشکی به فوریت‌های یک رخداد هسته‌ای، از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است.

تأثیرات انفجار هسته‌ای شامل تخریب ساختمان‌ها و از بین رفتن ساکنین، ایجاد حرارت (تخریب و آسیب در نتیجه درجه حرارت بالا و آتش)، نور شدید (آسیب بینایی) و پرتوهای یونیزاسیون که تولید سندرم حاد پرتویی می‌کنند، می‌باشد. افرادی که در نزدیکی حادثه هستند و از تأثیرات انفجار هسته‌ای و تأثیرات حرارتی جان سالم به در می‌برند در معرض سطح بالایی از پرتوها قرار گرفته و دچار سندرم حاد پرتویی شامل تهوع، استفراغ، اسهال، خستگی و سردرد می‌شوند. در حالی‌که سوختگی حرارتی ممکن است طی چندین دقیقه روی دهد ولی آسیب پوستی پرتویی و دیگر علائم طی چند روز و هفته‌های بعدی روی می‌دهد. بسته به شدت تشعشع، ممکن است قربانیان علائم گوناگونی بروز دهند و در نتیجه سطوح مراقبتی پزشکی مختلفی نیز مورد نیاز است.

از دیدگاه استراتژیک، توجه به پیامدهای سلامت در گستره‌ی عموم مردم که پس از رخداد هسته‌ای در راکتورهای نیروگاه هسته‌ای ممکن است روی دهند، فوق‌العاده مهم می‌باشند. رخدادهای ناگوار در راکتورهای هسته‌ای، در چند دهه‌ی گذشته در جهان روی داده‌اند و این رخدادها با آزادسازی مقادیر عظیمی از گازهای بی‌اثر، ید رادیواکتیو و دیگر ایزوتوپ‌ها توأم بوده‌اند. از این دیدگاه، ایزوتوپ‌های ید در کانون توجه قرار می‌گیرند، زیرا پس از انفجار در یک راکتور هسته‌ای، نه تنها این ایزوتوپ‌ها در مقادیر بسیار عظیمی آزاد می‌گردند بلکه برخورد با آن‌ها می‌تواند پیامدهای بسیار مهمی بر سلامت انسان بر جای گذارد.

بدینسان، اقدامات حفاظتی برای رویارویی با پیامدهای سلامت بر انسان ایزوتوپ‌های ید رادیو اکتیو شامل جلوگیری از اثرات قطعی (Deterministic) مانند هیپوتیروئیدی در نتیجه‌ی برخورد با مقادیر بالای تابش پرتویی و نیز کاهش اثرات احتمالی (Stochastic) مانند سرطان تیروئید و ندول‌های تیروئید برآمده از برخورد با مقادیر کمتر ید رادیواکتیو می‌باشد.

در بخشی از کتاب کاربرد ید پایدار در رخدادهای هسته‌ای می‌خوانیم:

خطر سرطان تیروئید در کودکان پس از در معرض قرار گرفتن با ید رادیواکتیو، در مقایسه با بزرگسالان بالاتر است؛ به این صورت که گروه‌های با سن جوان‌تر در خطر بالاتری قرار دارند. در نتیجه، حفاظت از کودکان در زمانی که کارگزاران سلامت مردم KI را در میان افراد پخش و تجویز می‌کنند، می‌بایست به عنوان یک اولویت در نظر گرفت. قرص یدید پتاسیم می‌بایست به تمام کودکان، بر اساس دوزاژ پیشنهادی داده شود. تنها استثناء، کودکانی هستند که موارد منع مصرف به صورت مطلق را دارند.

از لحاظ فیزیولوژیک، مقدار دوزاژ د رادیواکتیو دریافتی در این گروه بالاتر از بزرگسالان می‌باشد؛ زیرا غده‌ی تیروئید این گروه کوچک‌تر است. هر چند این گروه، حجم تنفس کمتری دارند ولی این حجم تنفسی نمی‌تواند از لحاظ کمی، کوچک بودن غده‌ی تیروئید آن‌ها را جبران نماید. بالاترین میزان جذب ید رادیواکتیو از طریق تنفسی (تا ۳ برابر در مقایسه با بزرگسالان) در سنین ۳ سالگی اتفاق می‌افتد. همچنین دوزاژ دریافتی از طریق گوارشی نیز ممکن است به چندین برابر در مقایسه با بزرگسالان افزایش یابد. زیرا عموما مصرف بالای شیر، در مقایسه با توده‌ی تیروئید، در این گروه مشاهده می‌شود.

چنانچه دریافت ید رادیواکتیو از طریق تنفسی به طول انجامد، دوزاژ پیشنهادی مربوط به KI را می‌توان روزانه تکرار کرد و چنانچه نتوان کنترل مناسب مواد غذایی را برای جلوگیری از مصرف موارد آلوده به ید رادیواکتیو به مرحله‌ی اجرا گذاشت، پیشگیری قرص ید پایدار به صورت تجویز روزانه را می‌توان به مدت چندین روز و یا حتی هفته‌ها در این گروه (چنانچه مورد نیاز باشد) ادامه داد.